Druk op de afbeelding om je geweldige cadeau te bestellen. 
Kies je productkleur, maat of voeg een tekst of foto erbij als je het nog mooier wilt maken.(Bij sommige illustraties of tekst is de kleur ook naar jouw smaak te passen)

Waarom lukt dan het kiezen dan zo slecht?

In een tijd waarin vrijheid een vanzelfsprekendheid lijkt en mogelijkheden eindeloos zijn, zou je denken dat het maken van keuzes gemakkelijker is dan ooit. Je kunt vandaag nog een andere baan zoeken, verhuizen naar een ander land, een relatie beëindigen of juist opnieuw beginnen. Alles ligt zogenaamd open. Toch voelen steeds meer mensen zich innerlijk verlamd. Niet omdat ze beperkt worden, maar juist omdat ze kúnnen kiezen. De belofte van vrijheid verandert dan ongemerkt in een stille druk die alles in de war schopt, want je mag kiezen, dus je móét kiezen. En dan nog liever goed, graag ook snel en met overtuiging.

Maar wat als je geen ‘ja’ voelt? Wat als de keuze niet opkomt uit helderheid, maar uit een mist? Wat als je wel weet wat je níét wilt, maar niets echt klopt? In die ruimte ontstaan vaak vragen die niet meer passen bij de taal van zelfverbetering. Daar komt dan een diepere laag tevoorschijn. Niet het hoe, maar het waarom. Niet de uitkomst, maar de bedding waaruit keuzes zouden moeten ontstaan.

Keuzes zijn nooit neutraal

We doen vaak alsof kiezen een neutraal proces is, want je overweegt opties. Vergelijkt de voor- en nadelen, luistert naar je gevoel en kiest wat de uitkomst is. Maar zo werkt het helaas zelden. Keuzes ontstaan niet in het luchtledige, ze ontstaan binnen een context. Binnen een geschiedenis en binnen een persoonlijkheid die gevormd is door ervaringen, overtuigingen, angsten en verlangens.

Wie geleerd heeft om zich aan te passen, zal moeite hebben met keuzes maken die niet worden ‘goedgekeurd’ door de omgeving. Wie gewend is aan controle, zal zich moeilijk kunnen overgeven aan intuïtieve of onlogische besluiten. En wie diep van binnen het idee heeft dat hij of zij het niet waard is, zal geneigd zijn om niet te kiezen. Maar dan uit angst dat de verkeerde keuze alles bevestigt wat al gevoeld werd: dat je het verpest, dat je niet goed genoeg bent en zelfs dat je het niet aankunt.

Een keuze is dus nooit puur rationeel of emotioneel. Het is een reflectie van hoe je in het leven staat, hoe je jezelf ziet, en hoe je je verhoudt tot verlies, verlangen, autonomie en vertrouwen.

Het romantiseren van vrijheid

In veel spirituele en persoonlijke ontwikkelingskringen is ‘vrijheid’ een soort hoogste goed geworden. De mens moet zich losmaken van beperkingen, zichzelf bevrijden, de ketenen van het systeem of het verleden doorbreken. Je mag kiezen wat bij je past, klinkt het dan. Jij bent vrij. Jij bent de bron. Maar zelden wordt erbij gezegd dat die vrijheid op zichzelf helemaal niets betekent. Sterker nog: zonder een diep gevoeld fundament, zonder doorleefde innerlijke richting, is vrijheid leeg. Het wordt een vacuüm waarin mensen eindeloos kunnen blijven zoeken naar dat ene juiste pad, die kloppende richting, dat verlossende besluit.

Zonder innerlijk kompas wordt keuzevrijheid een doolhof. En dat doolhof wordt meestal niet gebouwd door onwetendheid, maar door teveel weten. Overal waat te voor staan zoals veel denken, veel alternatieven, veel informatie en veel ruimte die niet verbonden is met een dieper geworteld besef van wie je bent zorgt voor onrust. In waar je staat en wat je leven eigenlijk vraagt.

Kiezen vraagt niet om duidelijkheid, maar om bewust te accepteren

Wat als de kern van goed kunnen kiezen niet ligt in helderheid, maar in het vermogen om onzekerheid te verdragen? Veel mensen wachten met kiezen omdat ze denken dat ze eerst ‘zeker’ moeten zijn. Of het de goede beslissing is, ze niet geen spijt gaan krijgen. Kan ik het wel aan en zal het werken.

Maar dat verlangen naar zekerheid maakt keuzes onmogelijk, want kiezen ís loslaten. Niet alleen van de alternatieven, maar ook van het idee dat je het altijd goed moet doen. Kiezen is een vorm van aanvaarding: je zegt ja tegen de consequenties die je nu nog niet kunt overzien. Je stapt een onbekende ruimte in, niet omdat je zeker weet wat daar is, maar omdat je voelt dat je niet langer kunt blijven waar je bent.

Daarom is kiezen in wezen niet een daad van weten, maar een daad van volwassenheid. Je durft te bewegen, ook als het pijnlijk is, ook als het niet perfect voelt. Omdat je innerlijk weet dat stilstaan en vooral uit angst voor het verkeerde heel vaak de meest verlammende keuze is van allemaal.

De paradox van verlangen

Veel mensen zeggen: ‘Ik weet gewoon niet wat ik wil.’ Maar vaak is dat niet helemaal waar. Vaak weten ze het wel, maar durven ze het niet toe te geven. Dat komt omdat het verlangen te groot is, een beetje ongemakkelijk is. Of omdat het in botsing komt met wie ze denken te moeten zijn.

Echte verlangens zijn zelden netjes en passen niet altijd in het plaatje. Ze komen vooral niet op logische momenten. Soms zijn ze pijnlijk, omdat ze confronteren met alles wat je jarenlang hebt onderdrukt. Je kunt het weten en het tegelijk niet willen weten.

Zo ontstaat de paradox: we verlangen naar vrijheid, maar als die vrijheid betekent dat je je huidige leven moet herzien, blokkeren we. Dan gaan we twijfelen, uitstellen, rationaliseren. Niet omdat we geen keuze kunnen maken, maar omdat we ergens allang weten wat er op het spel staat als we zouden kiezen wat echt klopt.

De illusie van de ‘juiste’ keuze

Een diep verankerd misverstand is dat er zoiets bestaat als de juiste keuze. Een richting die klopt, een pad dat past, een optie die alles goed zal maken. Maar keuzes zijn zelden absoluut. Ze zijn niet goed of fout, ze zijn slechts verschillend. Ze leiden naar andere ervaringen, andere lessen, andere innerlijke bewegingen. Wat ‘juist’ is, wordt meestal pas zichtbaar achteraf. Niet doordat het resultaat perfect was, maar omdat je gegroeid bent in het proces.

Het idee dat je maar één keer kunt kiezen en dat het dan goed moet zijn, blokkeert de stroom. Kiezen is juist een dynamisch proces. Soms kies je iets voor nu, wetend dat het tijdelijk is. Soms kies je iets en ontdek je onderweg dat het toch niet past. En soms kies je niets, maar verandert het leven je toch buiten je wil om.

Daarin ligt ook iets bevrijdends. Je hoeft het niet allemaal te weten. Je hoeft niet de perfecte keuze te maken. Je hoeft alleen maar te blijven bewegen. Te blijven luisteren. En eerlijk te zijn over wat je vermijdt, waar je op hoopt, en wat je werkelijk te dragen hebt.

Wanneer kiezen weerstand oproept

Er zijn momenten waarop het maken van een keuze niet lukt, hoe graag je ook wilt. Dan lijkt alles in jezelf stil te vallen. Je kunt niet naar voren, maar ook niet terug. Vaak is dat geen gebrek aan wil, maar een teken dat er iets diepers aangeraakt wordt. Bijvoorbeeld een oud stuk waar geen ruimte voor was, een overtuiging die je al te lang met je meedraagt, of een pijn die je nog niet hebt aangekeken.

Kiezen lukt dan pas weer als je bereid bent om in die laag af te dalen. Niet om het op te lossen, maar om het toe te laten. Om te voelen dat jouw keuzeverlamdheid geen persoonlijk falen is, maar een echo van iets groters. Waarschijnlijk ben je niet bang voor de keuze zelf, maar voor de gevolgen ervan. of denk je dat je niet dat mag kiezen of dat jouw keuze ertoe doet.

Dan helpt het niet om jezelf op te peppen of nog meer lijstjes te maken. Wat dan helpt, is vertragen. Ruimte maken. Stil durven worden. En vooral: jezelf niet onder druk zetten om iets te doen, terwijl je in feite een ander proces nodig hebt.

Kiezen als oefening in aanwezig zijn

Misschien is dat de ware aard van kiezen: het is geen eindpunt, maar een uitnodiging. Een oefening in aanwezigheid. In eerlijkheid. In voelen wat klopt, zonder dat je alles kunt overzien. In durven handelen, ook als je nog niet weet waar het naartoe leidt.

En ja, dat vraagt moed. Want wie echt kiest, zegt niet alleen ja tegen iets nieuws, maar ook nee tegen alles wat daar niet meer bij jouw hoort. Dat is een soort rouw en een groei naar volwassenheid. Ook dat is leven. Geen vluchten in veiligheid of in controle, maar een bereidheid om jezelf toe te vertrouwen aan wat je nog niet kent.

Heb je deze al gelezen?

• 
  Bewustzijnsgroei
• 
  Waarom ‘goed bedoeld’ soms helemaal niet goed voelt
• 
  Echte kracht komt van binnenuit maar geef je lichaam dan ook wat het nodig heeft
• 
  Duurzaam leven met aandacht
• 
  Waarom alles goed geregeld hebben soms benauwder voelt dan bevrijdend